Στις 20 Ιανουαρίου 2026, η Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων σε διεύθυνση Βλαδίμηρου Συμεωνίδη παρουσιάζει ένα ευρύ ηχοτοπίο της αμερικανικής μουσικής του 20ού αιώνα και του τρόπου που ο Νέος Κόσμος ενέπνευσε ευρωπαίους δημιουργούς. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει την Εισαγωγή της οπερέτας Καντίντ (“Candide”) του Λέοναρντ Μπερνστάιν, τη Rhapsody in Blue του Τζορτζ Γκέρσουιν με σολίστ στο πιάνο τον Βασίλη Βαρβαρέσο και τη Συμφωνία αρ. 9, «του Νέου Κόσμου» του Αντονίν Ντβόρζακ.
O Μπερνστάιν έγραψε τον Καντίντ τη δεκαετία του 1950, ως διαμαρτυρία απέναντι στο Μακαρθισμό, τη δημαγωγία και την πολιτική διαφθορά της εποχής. Με αφετηρία τον Βολταίρο και το φανταστικό μυθιστόρημά του «Ο Αγαθούλης ή η Αισιοδοξία» (1759), το έργο σατιρίζει την πεποίθηση του Γερμανού φιλοσόφου Γκότφρηντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς ότι ο κόσμος μας είναι δημιούργημα ενός τέλειου θεϊκού σχεδίου, και επομένως, πηγή απεριόριστης αισιοδοξίας. Στην περίφημη Εισαγωγή της οπερέτας απολαμβάνουμε όλα εκείνα τα στοιχεία που καθιστούν μοναδικό το προσωπικό ύφος του Μπερνστάιν, μεταξύ άλλων τις επιρροές από το μιούζικαλ, την τζαζ, τον Ρίχαρντ Στράους και τον μοντερνισμό του 20ού αιώνα.
Ο Γκέρσουιν έγραψε το εμβληματικό του έργο Rhapsody in blue (γνωστό στα ελληνικά ως «Γαλάζια ραψωδία», αν και η απόδοση θεωρείται πλέον εσφαλμένη) σε διάστημα τριών εβδομάδων. Η πρεμιέρα δόθηκε με τον ίδιο στο πιάνο στις 12 Φεβρουαρίου 1924 στη Νέα Υόρκη, λαμβάνοντας διθυραμβικές κριτικές. Αργότερα, ο Φερντ Γκροφέ μετέγραψε τη ραψωδία για συμφωνική ορχήστρα, και αυτή είναι η εκδοχή που γνωρίζουμε σήμερα, με τα εισαγωγικά γκλισάντι του κλαρινέτου να είναι τόσο αναγνωρίσιμα όσο και οι τέσσερις νότες από το μοτίβο του πεπρωμένου στην Πέμπτη Συμφωνία του Μπετόβεν.
Η Συμφωνία «του Νέου Κόσμου» του Αντονίν Ντβόρζακ είναι ένα έργο ιστορικής σημασίας, που ολοκληρώθηκε το 1893 ως παραγγελία της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης, με αφορμή τα 400 χρόνια από την ανακάλυψη της Αμερικής, και παρουσιάστηκε την ίδια χρονιά στο Κάρνεγκι Χωλ, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία. Ο Ντβόρζακ αναφέρει σχετικά με το ύφος του έργου: «Έγραψα τα δικά μου θέματα, ενσωματώνοντας σε αυτά χαρακτηριστικά της μουσικής των Ινδιάνων και χρησιμοποιώντας τα θέματά της ως μοτίβα».
Πρόγραμμα
Λέοναρντ Μπερνστάιν, Εισαγωγή από την οπερέτα «Καντίντ»
Τζορτζ Γκέρσουιν, “Rhapsody in blue”
Αντονίν Ντβόρζακ, Συμφωνία αρ. 9, «του Νέου Κόσμου»